27 maja 2024

Ojczyzna polszczyzna , wykład prof.dr.hab. Jana Miodka

 

Wykład, a właściwie spotkanie z prof. Janem Miodkiem był kolejną okazją do rozmowy o kulturze języka. Był także pretekstem do tarnogórskich wspomnień rodzinnego miasta, które stało się w całej Polsce znane dzięki licznym wspomnieniom Profesora przy okazji wykładów w wielu popularnych audycjach. Profesor przypomniał jak to przysyłano do niego listy właśnie na adres : Jan Miodek, Ojczyzna polszczyzna, Tarnowskie Góry.
Tarnogórski Uniwersytet Trzeciego Wieku ma w osobie Profesora jakby patrona duchowego; w czasie wykładu  inauguracyjnego 29 października 2007 mówił o wyjątkowości społeczności akademickiej i tworzeniu jej w jego rodzinnym mieście. Ze studentami   tarnogórskiego UTW spotkał się ponownie w 2014 roku , a na jubileusz 10-lecia przesłał  list gratulacyjny.
Profesor Jan Miodek rozmowę ze słuchaczami rozpoczął od stwierdzenia, że ojczyzna polszczyzna- język jest mną. Świadomość takiej wartości języka jest zobowiązująca; przywołał słowa czeskiego pisarza Vaclava Havla: „Piękno języka polega na tym, że nigdy nie można dokładnie wyrazić tego, co się chce wyrazić.(…) Otwiera to przestrzeń dla wspaniałej walki o wyrażenie świata i o wyrażenie samego siebie, (…) dopiero dzięki tej walce człowiek staje się sobą. Jako jednostka i jako gatunek. Stara się po prostu wciąż lepiej i lepiej uchwycić świat w słowach, obrazach lub zachowaniu, a im bardziej mu się to udaje, tym bardziej sobie uświadamia, że nigdy całkowicie nie uchwyci ani świata, ani siebie, ani żadnego elementu rzeczywistości. Lecz mimo to musi się jeszcze mocniej starać, a tym samym coraz lepiej siebie definiować. Jest to syzyfowy los.”
Słuchacze , uświadamiając sobie często na co dzień takie syzyfowe starania o poprawność, komunikatywność językową, mogli się dowiedzieć o nowych trendach językowych. Ciekawe było określenie  Profesora „ szczęście komunikacyjne”, oddające potrzebę komunikacji bez słów negatywnych tak niestety wszechobecnych.
Język się oczywiście rozwija i to , jak Profesor podkreślał, jest zjawiskiem tyleż normalnym co i pozytywnym, bo świadczy w ogóle o rozwoju życia społecznego. I tu przywołał myśl czeskiego językoznawcy, Bohumila Havranka, że istotą języka jest „ elasticka stabilita”, czyli elastyczna stabilność. On musi się nieustannie zmieniać, żeby żyć; musi nadążać za rzeczywistością, musi nazywać wszystko to co powstaje, wynika ze zmian naszej rzeczywistości. I można tu przywołać takie problemy językowe , czy można pisać/mówić ksiądzka – bo jest pastorka, biskupka/biskupini; na ogół u przeciętnego człowieka budzą odczucia humorystyczne, ale są znakiem czasu. Także wiele emocji budzą feminatywa i zapewne będzie się o nich wiele dyskutowało.
Znakiem czasu można także chyba określić powstanie na Uniwersytecie Wrocławskim Pracowni Prostego Języka; prosty język-tzw. plain language to sposób mówienia i pisania dostosowany do możliwości przeciętnego człowieka.
Wśród wielu pytań kierowanych do Profesora była oczywiście prośba o określenie stanowiska wobec sprawy uznania gwary śląskiej za język regionalny. Stanowisko profesora Jana Miodka jest od dawna znane; jako językoznawca, który propagował także kultywowanie gwary śląskiej jako m.in. juror konkursu „Po naszymu, czyli po śląsku” podkreśla jej historyczność jako archaicznej polszczyzny. Stwierdza także, że posiada podwójną kompetencję językową, literacką i gwarową, do której ma szczególny sentyment.
Profesor Jan Miodek w swoim wykładzie uświadomił wszystkim słuchaczom bardzo prostą prawdę, potrzebę dbałości o kulturę językową. Najzwięźlej wyrazi to myśl Melchiora Wańkowicza: „Jako użytkownik języka mam do niego ten prosty stosunek – że jest mój. Sprawy językowe emocjonują nie tylko językoznawców, nie tylko wolontariuszy purystów, ale po prostu Polaków, którzy ten język kochają.”
Dziękujemy Profesorowi, że znalazł czas, by  przyjechać do Tarnowskich Gór na zaproszenie Tarnogórskiego Stowarzyszenia – Uniwersytet Trzeciego Wieku i potraktował to jak przyjazd do bliskich sobie ludzi, do rodziny.
Warto pamiętać, że można w każdą sobotę o godz. 17.00 w TVP Polonia oglądać na żywo „Słownik polsko@polski”, albo powtórki tego programu na innych kanałach.

Dziękujemy:
* panu Damianowi Stadlerowi, poloniście, wice naczelnikowi  Wydziału Kultury i Promocji UM , że zechciał pełnić rolę moderatora
spotkania i rozmowy o języku
* panu Burmistrzowi Arkadiuszowi Czechowi za wsparcie organizacyjne wizyty honorowego tarnogórzanina profesora Jana Miodka

Tekst: Stanisława Szymczyk sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW

Zdjęcia: Krzysztof Nikiel, Stanisława Szymczyk

Opublikowane: 28 maja 2024

13 maja 2004

Wykład wiceburmistrza Bartosza Skawińskiego

 

Samorząd, czyli jak się sami, choć wspólnie, rządzimy w naszej małej ojczyźnie.

Przedmiotem zainteresowań studentów UTW od początku działalności są sprawy samorządności, o której już przed dziesięcioma laty mówili, dawny starosta tarnogórski Józef Korpak i burmistrz Arkadiusz Czech. Tarnogórskie Stowarzyszenie – UTW aktywnie uczestniczy w tworzeniu społeczeństwa obywatelskiego, mając świadomość swoich praw i jednocześnie obowiązków z nich wynikających. Współodpowiedzialności wynikającej choćby z praw wyborczych, z których nie wszyscy chcą i potrafią skorzystać.
Wykład, który w zamyśle miał być formą przypomnienia zasad funkcjonowania samorządu lokalnego,  przypominając tradycje odrodzenia polskiej demokracji, stał się okazją do uświadomienia sobie praw każdego obywatela w państwie demokratycznym i jednocześnie współodpowiedzialności za jego stan.
A pretekstem bezpośrednim zaproszenia przedstawiciela naszego samorządu były niedawne, burzliwe dyskusje towarzyszące samorządowym wyborom. Stąd potrzeba przypomnienia: „Samorząd, czyli jak się sami, choć wspólnie, rządzimy w naszej małej ojczyźnie”.
Wszyscy wiemy, że miasto gwarków ma tradycję dobrej samorządności, sięgającą początków szesnastego wieku, czyli swojej genezy; w tym kontekście zbliżającej się rocznicy 500-lecia naszego miasta warto popatrzeć na jego współczesne oblicze.
Wiceburmistrz Bartosz Skawiński  w swoim wykładzie w bardzo ciekawy sposób przedstawił zalety naszego miasta, miejsca, które jest uważne za bardzo przyjazne dla mieszkańców. Oczywiście pokazał problemy, z którymi się borykamy i plany rozwoju, czyli Strategię Rozwoju Miasta. W swoim wystąpieniu uwidocznił jak analiza SWOT, technika wykorzystywana do identyfikacji mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń, może  pomóc w przygotowaniu strategii działań pożądanych. W tym szczególnie ważne jest także zaangażowanie społeczności lokalnej, znajomość kompetencji samorządów.
Okazuje się, że w naszym mieście możemy mówić o wielowładzy, wynikającej z rozbieżności uprawnień Burmistrza i Starosty. To dla mieszkańca także nie do końca jest jasne, ba logiczne; bo np. jedna ulica należy do obsługi Powiatu , inna jest miejska, a jeszcze może być krajowa. Z perspektywy nas użytkowników jest to absurdalne. Możemy się tylko zastanawiać i optować za rozwiązaniem administracyjnym, jak funkcjonuje to np. w Piekarach Śląskich.
Wiceburmistrz Bartosz Skawiński przedstawił w swoim wykładzie konkretne zamierzenia w perspektywie strategii na najbliższe lata. Oczywiście podkreślał, że prawem każdego z mieszkańców jest partycypacja w kreowaniu rzeczywistości; stąd też ważne jest zaangażowanie takich stowarzyszeń jak UTW , czy Rada Seniorów, w której TS-UTW ma kilku przedstawicieli.
Wykład sprowokował wiele pytań, czy raczej uwag, dotyczących spraw, jakie na co dzień bulwersują mieszkańców społeczności lokalnej. Słuchacze wskazywali wiceburmistrzowi zwłaszcza problemy z rozwiązaniem ścieżek rowerowych. Warto w tym kontekście wyrażania naszych opinii przypomnieć refleksję poety ks. J. Twardowskiego, honorowego tarnogórzanina: „W życiu musi być dobrze i niedobrze./Bo jak jest tylko dobrze, to jest niedobrze.”
Wykład, a właściwie spotkanie studentów Uniwersytetu Trzeciego Wieku Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW z wiceburmistrzem Tarnowskich Gór Bartoszem Skawińskim, był okazją do przypomnienia jak funkcjonuje samorząd, czyli jak się sami, choć wspólnie, rządzimy w naszej małej ojczyźnie. Rozmowa o samorządzie i jego znaczeniu dla tworzenia wspólnoty lokalnej  prowokuje do przypomnienia refleksji Jana Pawła II: „Siła państwa i jego rozwój zależą w dużej mierze od mądrej i sprawnej pracy samorządów, tak aby dla wszystkich w domu ojczystym starczyło chleba i żeby nikt nie czuł się zapomniany.”

Tekst: Stanisława Szymczyk, sekretarz TS-UTW

Zdjęcia: Krzysztof Nikiel

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Opublikowane: 14 maja 2024

22 kwietnia 2024

Wykład dr. Arkadiusza Kuzio-Podruckiego „Tarnogórska parada sławnych”

 

 Tarnogórska parada sławnych. Postacie historyczne pochodu gwarkowskiego

Historia naszego miasta, Śląska i Ślązaków jest na stałe wpisana w program wykładów i działań Tarnogórskiego Stowarzyszenia–Uniwersytet Trzeciego Wieku, a kolejny wykład dr. A. Kuzio-Podruckiego pozwolił nam na historyczne wspomnienia. Tym razem wykład, czy raczej gawęda historyczna odwoływała się do naszych przeżyć i wspomnień dawnych i nowych obchodów Dni Gwarków Tarnogórskich; szczególne miejsce w tym święcie miasta przypada historycznemu pochodowi, ten barwny korowód przemierzający prawie dwukilometrową trasę ulicami miasta jest wspaniałą prezentacją historii. I tarnogórzanie świadomi wyjątkowości tego wydarzenia oczekują , że znajdzie się on  na liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego; wniosek taki został złożony w ubiegłym roku w 66. rocznicę powstania tego wydarzenia.
Spotkanie z dr. Arkadiuszem Kuzio-Podruckim było dla członków Tarnogórskiego Stowarzyszenia- Uniwersytet Trzeciego Wieku kolejną okazją do poznawania historii srebrnego miasta.
Wykładowca, dr Arkadiusz Kuzio-Podrucki jest historykiem, zajmującym się badaniem dziejów rodów śląskiej arystokracji i szlachty. Od 2022 roku pracuje w Instytucie Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej w Katowicach. Jako publicysta ma na swoim koncie wiele artykułów naukowych, publikacji popularnych, jest autorem kilkunastu monografii rodów; zajmuje się także heraldyką- między innymi współpracował przy odtworzeniu herbu Tarnowskich Gór i Powiatu. Jest współredaktorem publikacji historycznej TCK pt. „Historia krok po kroku. Pochód Gwarkowski”.
Dr Arkadiusz Kuzio-Podrucki opowiedział słuchaczom jak w historii naszego miasta pojawiały się wybitne postaci; przedstawiciele koronowanych głów, śląskiej arystokracji, rodów szlacheckich i wielkich przemysłowców. W pochodzie gwarkowskim zapisana jest więc historia naszego miasta, którą dzięki takiemu wydarzeniu poznają mieszkańcy, ale i goście przyjeżdżający na Gwarki, wielkie święto miasta.
Opowieść dra Arkadiusza Kuzio-Podruckiego o paradzie sławnych, uzupełniał współautor publikacji „Historia krok po kroku. Pochód Gwarkowski”, Krzysztof Stręcioch.
Krzysztof Stręcioch jest rzecznikiem prasowym i kierownikiem działu promocji w TCK; zajmuje się także organizacją Pochodu Gwarkowskiego, między innymi stworzył magazyn strojów historycznych i wraz ze współpracownikami zabiega o tworzenie replik takich strojów.
Jest inicjatorem wniosku o wpisanie tarnogórskiego pochodu historycznego na listę dziedzictwa kulturowego.
Przedstawił słuchaczom sposoby przygotowywania replik strojów ważnych postaci historycznych i publikacji o historii tego niecodziennego pochodu.
Spotkanie z doktorem Arkadiuszem Kuzio-Podruckim i Krzysztofem Stręciochem było ciekawą opowieścią o tradycjach i historii naszego miasta, którą znamy i współtworzymy często od pierwszego pochodu. Można je podsumować refleksją, myślą niemieckiej pisarki, historyka i filozofa, Ricardy Huch: „ Tradycja jest rozumem całego narodu, przesianym z jednego wieku w drugi.”  Pewnym jest, że tarnogórzanie pielęgnują to co stanowi o przeszłości, ale i buduje przyszłość małej ojczyzny.
Wszystkim , którzy są  zainteresowani odkrywaniem śladów przeszłości naszej małej ojczyzny warto zapewne polecić stronę internetową o europejskich dynastiach, „Dynastie. Śląska szlachta i arystokracja”, prowadzoną przez dr. Arkadiusza Kuzio-Podruckiego:

www.arekkp.pl/dynastie.html

Tekst: Stanisława Szymczyk sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW

Zdjęcia: Krzysztof Nikiel

 

 

Opublikowane: 24 kwietnia 2024

08 kwietnia 2024

Wykład lek. med. Agnieszki Szewczyk-Nowak

 

”Udary mózgu od A-Z”.

Spotkanie z dr Agnieszką Szewczyk-Nowak było dla członków Tarnogórskiego Stowarzyszenia- Uniwersytet Trzeciego Wieku okazją do poznawania przyczyn udarów oraz  zasad i sposobów rehabilitacji. Wszechobecność w naszym życiu różnego rodzaju internetowych poradników prowokuje do wielu refleksji, a na pewno zmusza do uświadomienia sobie, że kontaktu z lekarzem one jednak  nie zastąpią. Doktor Agnieszka Szewczyk-Nowak temat ‘Udary od A-Z” przedstawiła z perspektywy lekarza o dużym już doświadczeniu specjalisty rehabilitacji medycznej.
Wykładowczyni jest absolwentką Wydziału Lekarskiego Śląskiej Akademii Medycznej. Pracę w GCR Repty rozpoczęła w 2002r. po zakończeniu stażu podyplomowego w Szpitalu Miejskim w Gliwicach. Cała jej kariera zawodowa jest związana z GCR; początkowo jako młodszy asystent  w Oddziale Rehabilitacji Neurologicznej pod kierownictwem dr. Barbary Janoszki-Grabarczyk, która została również kierownikiem jej specjalizacji. Dyplom specjalisty rehabilitacji medycznej uzyskała w roku 2008, a od 2009 pełniła funkcję zastępcy ordynatora Oddziału Rehabilitacji Neurologicznej. Przez lata swoje doświadczenie zawodowe wzbogacała również pracując w Poradni Rehabilitacyjnej i w Oddziale Rehabilitacji Narządu Ruchu  GCR Repty. W 2011 r. rozpoczęła pracę w Ośrodku Rehabilitacji Dziennej, a od 2019  pełni funkcję Kierownika ORD.
W latach 2019-2022 współpracowała również z Dziennym Ośrodkiem Rehabilitacji Kardiologicznej w Śląskim Centrum Chorób Serca. Jest związana z organizacjami lekarskimi:
jest aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Rehabilitacji, a w latach 2008-2010 pełniła funkcję sekretarza Śląskiego Oddziału PTReh, a następnie członka Zarządu. Od wielu lat jest także  członkiem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego; od 2013r pełni funkcję Przewodniczącej Koła PTL przy GCR Repty. Za swoją działalność dla PTL została nagrodzona w 2015r. medalem im dr. Józefa Rostka oraz odznaką „Zasłużonemu-PTL”.
Doktor Agnieszka Szewczyk-Nowak objaśniła słuchaczom UTW jakie są przyczyny, objawy i zasady rehabilitacji osób z udarem.
Wykładowczyni, wyjaśniając funkcjonowanie mózgu, objaśniła słuchaczom, że nie jesteśmy na ogół świadomi jakie są czynniki ryzyka udaru i jakie objawy początkowe muszą budzić niepokój i konieczność konsultacji lekarskiej. Wskazała także, jak ważne jest  kształtowanie poglądów i postaw pacjenta i jego bliskich w razie doświadczenia udaru.
Wskazała także czynniki ryzyka i sposoby ich obniżania, czyli możliwości świadomego zapobiegania udarom; oprócz interwencji farmakologicznej podkreślała higienę życia- np. walkę z nadwagą czy też aktywność fizyczną. Bardzo dużo słuchacze dowiedzieli się o sposobach rehabilitacji, którą zapobiegawczo można stosować na co dzień.
Oczywiście doktor Agnieszka Szewczyk-Nowak odpowiadała na pytania słuchaczy, wynikające z ich osobistych doświadczeń i potrzeby uzyskania porady dotyczącej indywidualnie takiego przypadku.
Słuchacze UTW, poznając różne aspekty medycyny, wiedzą już: „Zdrowie to umiejętność przystosowania się do zmian i pokonywania przeciwności losu.”
Wykład dr Agnieszki Szewczyk-Nowak prowokuje do wielu refleksji; na pewno warto go podsumować żartobliwie: „Gdy jest się w moim/naszym wieku to jest tak jak z samochodem. Najpierw łapiesz gumę, ale to można łatwo naprawić. Potem wysiada reflektor – i to też da się naprawić. Ale pewnego dnia przyjeżdżasz do warsztatu i mechanik ci mówi: Bardzo mi przykro, ale takich części już nie produkują.”
Wniosek jest także pozytywny; trzeba pamiętać, że jesteśmy i mamy czas, by żyć do końca życia i być młodym do starości.

Tekst: Stanisława Szymczyk, sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW

Zdjęcia: Krzysztof Nikiel i Stanisława Szymczyk

Opublikowane: 10 kwietnia 2024

25 marca 2024

Wykład dr. Leszka Woszczka „Zmiana zaczyna się w nas. O budowaniu własnej mocy psychicznej „

Zmiana zaczyna się w nas. O budowaniu własnej mocy psychicznej -wykład doktora Leszka Woszczka.

Wykład dr. Leszka Woszczka, z którym członkowie Tarnogórskiego Stowarzyszenia- Uniwersytet Trzeciego Wieku mieli okazję spotkać się już po raz trzeci, był okazją do ciekawych refleksji o własnej kondycji, mocy psychicznej. Dr Leszek Woszczek to psycholog, prorektor Wyższej Szkoły Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego APEIRON w Krakowie. Jest także wykładowcą studiów podyplomowych Centrum Szkolenia i Organizacji Systemów Jakości Politechniki Krakowskiej; wykładowcą w WSZOP w Katowicach, jest tu kierownikiem Zakładu Psychologii Sądowej; związany także z Centrum Rozwoju i Psychoedukacji MODI w Krakowie. Był także długoletnim pracownikiem Katedry Psychologii Klinicznej i Sądowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach; tu ukończył studia i doktoryzował się na podstawie rozprawy: „ Wpływ upośledzenia umysłowego w stopniu lekkim na wiarogodność zeznań małoletnich świadków.”
Zajmuje się psychologią sądową, resocjalizacją (patologie społeczne); jest biegłym w zakresie psychologii sądowej, ekspertem z zakresu psychokryminalistyki, psychologii zachowań werbalnych i niewerbalnych, komunikacji interpersonalnej, kompetencji komunikacji, zasad manipulacji – operowanie czasem, faktami, kompetencjami i emocjami w sytuacjach normalnych i trudnych.
Stworzył oryginalny program z zakresu psychologii społecznej.
Wykładowca, dr Leszek Woszczek, z ogromną pasją i jednocześnie poczuciem humoru objaśnił słuchaczom tarnogórskiego UTW, jak budujemy własną moc psychiczną i od czego ona zależy.
Pokazał więc na przykład teorie osobowości, by wyjaśnić kim jesteśmy i uświadomić, że zmiana zaczyna się w nas. Poczucie humoru, którym emanuje Wykładowca, pozwalało słuchaczom rozumieć pewne prawidłowości psychiki i rozeznawać własne problemy.
Bez wątpienia słuchaczy zainteresował żywo  problem ingracjacji, której doświadczamy na co dzień poprzez np. różnego rodzaju influencerów: blogerów, vlogerów i wszelkiego rodzaju „gwiazd”. Ale uświadomiliśmy sobie , że ingracjacja jest formą manipulacji stosowanej także bardzo często przez znane nam bliżej osoby; no i pomyślimy kto jest ingracjatorem i jaka jest nasza moc psychiczna.
Jak budować więc własną moc psychiczną- recepty na to nie ma jednoznacznej; wynika to z wychowania i umiejętności rozwiązywania pozytywnego swoich problemów. Pewne jest, że, jak pisał Will Durant amerykański historyk, filozof i pisarz: „ Jesteśmy tym, co wielokrotnie powtarzamy. Doskonałość zatem nie jest jednorazowym aktem, a nawykiem.”
Wykład prowokuje do refleksji, że słuchacze UTW, w ogóle osoby +60 należą jeszcze do tego pokolenia, które uczono optymizmu i zmagania się z wieloma problemami rozumianymi jako przeciwności do pokonania. Młodzież i dzieci, jak się coraz częściej dowiadujemy, zdecydowanie nie radzi sobie z sytuacjami trudnymi; problem narasta, a jest  wynikiem totalnego kryzysu wartości i autorytetów.
Zawarte w wykładzie przesłanie nie jest zbyt optymistyczne, choć zwiększać moc swojej psychiki i jakość swojego życia możemy każdego dnia. Trzeba mieć świadomość, że musimy zaplanować cel i starać się podążać w kierunku satysfakcjonującego życia; motto tych działań: „Niczego nie oczekuj, wszystkiego się spodziewaj.”
To spotkanie można podsumować refleksją Jonathana Swifta, takim wskazaniem dla nas na co dzień: „ Najlepsi lekarze na świecie to Doktor Spokój, Doktor Dieta i Doktor Wesołek.”

Tekst: Stanisława Szymczyk, sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW

Zdjęcia: Krzysztof Nikiel

 

Opublikowane: 28 marca 2024

26 lutego 2024

Wykład dietetyczki Heleny Nikoniuk

Zdrowe żywienie –  klucz do wzmacniania zdrowia i witalności seniorów

Wykład dietetyczki mgr Heleny Nikoniuk, „Zdrowe żywienie –  klucz do wzmacniania zdrowia i witalności seniorów” był kolejną okazją, aby słuchacze tarnogórskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku poznali najnowsze trendy profilaktyki zdrowotnej; żeby przypomnieć sobie, że jedzenie jest przede wszystkim kluczem do wzmacniania zdrowia.

Był to więc wykład o sztuce życia, sztuce jedzenia i zdrowym stylu życia. Wykładowczyni, Helena Nikoniuk, jest dyplomowaną dietetyczką kliniczną, psychodietetyczką i  promotorką zdrowego odżywiania. O sobie i swojej pracy mówi: „Studia w Śląskiej Wyższej Szkole Medycznej w Katowicach były zatem dla mnie naturalnym wyborem ścieżki kariery zawodowej, a tytuł magistra dietetyki i wieloletnie doświadczenie pozwalają mi dziś dzielić się zdobytą wiedzą ze wszystkimi, którzy chcą lub muszą zmienić swoje nawyki żywieniowe. Zajmuję się dietoterapią zaburzeń żołądkowo-jelitowych, otyłością, zaburzeniami glikemii oraz dietami roślinnymi. Współpracuję z osobami zarówno dorosłymi i dziećmi. Moja przygoda z dietetyką zaczęła się wiele lat temu. Na to, co jem, zwracałam uwagę, odkąd sięgam pamięcią. Pilnie też obserwowałam, jak spożywane produkty pomagają mi i moim najbliższym w zachowaniu zdrowego ciała, zdrowego ducha i zdrowego stylu życia. Stopniowo odkrywałam też tajniki produkcji, przechowywania i transportu żywności, a z czasem zaczęłam się również interesować biologią oraz fizjologią człowieka.”

Wykład pozwalał uświadomić sobie słuchaczom, jaki wpływ na kondycję fizyczną, ale także psychiczną, ma to co jemy; oczywiście w każdym wieku organizm ma różne potrzeby i należy tak postępować, bo, zaleca Wykładowczyni : „To, co jesz powinno przede wszystkim zapewnić Ci zdrowie i siłę, jednocześnie będąc smaczne oraz dopasowane do Twoich potrzeb.”

Wśród wielu ciekawych i ważnych obserwacji i wskazówek, dietetyczka Helena Nikoniuk, podkreśliła znaczenie nawodnienia organizmu. Podkreślała, jak mało sobie uświadamiamy potrzebę picia i jakie są korzyści prawidłowego nawodnienia , zwłaszcza dla seniorów. Przypomniała, że nasz mózg składa się w 80% z wody i trzeba mieć świadomość, że niewystarczająca ilość wody może mieć dla nas  poważne skutki. Badania naukowe udowodniły, że już niewielki brak wody w naszym organizmie może mieć negatywne skutki nie tylko dla naszego ciała ale i mózgu. Wniosek więc jest jasny, trzeba pić bez procentów, żeby utrzymać procenty wody w naszym organizmie.

Wiele pokazanych w wykładzie  przykładów, argumentujących konieczność, zdrowego odżywiania  pozwoliła słuchaczom zrewidować swoje nawyki żywieniowe. Na pewno słuchacze nauczyli się jak przemyśleć i dostosować dietę do swoich parametrów.

To spotkanie, wykład o sztuce zdrowego  życia  najlepiej podsumowuje myśl „ojca” medycyny Hipokratesa: „Niech pożywienie będzie lekarstwem, a lekarstwo pożywieniem.”

Bardzo cennym dla studentów UTW było także spotkanie z lek. medycyny Dorotą Tiszler , która przed wykładem zrobiła chętnym słuchaczom pomiar poziomu cukru i ciśnienia. Równie dużym zainteresowaniem cieszyło się badanie określające poziom tkanki tłuszczowej przeprowadzone przez dietetyczkę Małgorzatę Mędrak.

Wszystkim, którzy zechcą dowiedzieć się więcej o dietoterapii i nawet porozmawiać z dietetyczką Heleną Nikoniuk polecam stronę:  https://dietetykarodzinna.pl

Stanisława Szymczyk

sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW

 

Opublikowane: 28 lutego 2024

12 lutego 2024

Techniki relaksacyjne – wykład Anny Sławińskiej,

  • psychologa, trenera i współpracowniczki Fundacji Rozwoju Świętochłowic.

Studenci UTW mogli kolejny raz spotkać się z psychologiem Anną Sławińską, by zastanowić się nad technikami relaksacyjnymi eliminującymi z naszego życia sytuacje stresowe.
Wykładowczyni jest psychologiem, socjologiem i politologiem; zawodowo, choć na razie na urlopie macierzyńskim, związana jest z Uniwersytetem Opolskim i firmą „Animator Marcin Sławiński”, zajmującą się szkoleniami, a jako trener współpracuje także z Fundacją Rozwoju Świętochłowic.
Studenci UTW rok temu wysłuchali wykładu o  tym , czym jest stres i jak sobie z tym problemem radzić w codzienności. Tym razem Wykładowczyni zaprezentowała słuchaczom najciekawsze techniki relaksacyjne. Informacje o technikach relaksacyjnych poprzedziła sposobami przygotowania się do relaksacji, czyli wyboru czasu, miejsca, muzyki i techniki, która będzie dla nas optymalna.
Słuchacze praktycznie poznawali przedstawiane techniki, niektóre ćwiczenia wykonywała cała sala, a niektóre wybrani przedstawiciele, siedząc na scenie, by można było obserwować przebieg ćwiczenia.
Z przedstawionych technik najbardziej wydaje się przydatna dla każdego i praktycznie w każdej chwili technika „oddychanie pudełkowe”. Co ciekawe ten sposób redukowania stresu przewidziany był dla żołnierzy- komandosów. Polega na właściwym wykorzystaniu oddechu; nazwać by ją można 4×4:  4 sekundy wdech, 4 sekundy zatrzymujemy powietrze, 4 sekundy spokojny wydech, 4 sekundy zatrzymujemy i cykl spokojnie powtarzamy. Wykładowczyni zwróciła uwagę na wielość korzyści ze stosowania tej techniki: zmniejsza niepokój, zwiększa skupienie, poprawia ukrwienie i zmniejsza tętno. No i przede wszystkim jest to technika, którą możemy wykorzystać w wielu sytuacjach i różnych miejscach; tam gdzie czujemy się zdenerwowani i nawet zmęczeni.
Warto zapamiętać takie przesłania inspirujące do akceptacji świata i odnalezienia spokoju w różnych trudnych sytuacjach za pomocą oddechu:
Tao Porchon-Lynch najstarsza joginka (zmarła mając 101 lat) uczyła: „Oddech jest potęgą stojącą za wszystkim… Robię wdech i wiem, że będą się działy dobre rzeczy.”
Thích Nhất Hạnh – wietnamski mnich buddyjski, mistrz zen, nauczyciel, głosił:
„Uczucia przychodzą i odchodzą jak chmury na wietrznym niebie. Świadomy oddech jest moją kotwicą.”
Warto więc zacząć praktykować taką metodę relaksacji, która pozwoli w każdej sytuacji znaleźć  spokój i da wyciszenie.
Wykładowczyni, psycholog Anna Sławińska,  zaprezentowała i przećwiczyła ze studentami także inne, ważne techniki: Mindfulness – trening uważności, trening autogenny Schultza i trening Jacobsona.
Wybór techniki zawsze zależy od nas i ich wielość pozwala znaleźć taką właściwą, pamiętając: „Czas na relaks jest właśnie wtedy, kiedy nie masz na to czasu.”

Tekst: Stanisława Szymczyk, sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW

Zdjęcia: Krzysztof Nikiel

Opublikowane: 13 lutego 2024

11 grudnia 2023

O szczęściu i …

Spotkanie z państwem: Barbarą Gierak-Pawlak, Mateuszem Jankowskim i Zbigniewem Pawlakiem

Tradycyjnie słuchacze Uniwersytetu Trzeciego Wieku krótko przed Świętami Bożego Narodzenia spotykają się z osobami ważnymi dla lokalnej i regionalnej kultury.

Mottem tej „rodzinnej” rozmowy mogą być słowa z magicznej „Opowieści wigilijnej”: „Jest mnóstwo rzeczy, które przyniosły mi wiele dobrego, choć nie przyniosły mi żadnego zysku. Taką rzeczą są właśnie święta Bożego Narodzenia. Oczywiście, jest to czas hołdu i czci dla samego wydarzenia, ale dla mnie te święta to także miły czas dobroci, wybaczania i miłosierdzia.”

Ta nasza rozmowa z zaproszonymi gośćmi o szczęściu, rodzinie i tym wszystkim co przynoszą najbardziej rodzinne Święta Bożego Narodzenia. Święta, które szczególnie w Polsce mają tradycyjny i magiczny charakter, skupia się na tym co potocznie nazywamy szczęściem.

Gośćmi tegorocznego spotkania byli państwo: Barbara Gierak-Pawlak, Mateusz Jankowski i Zbigniew Pawlak.

Pani  Barbara Gierak-Pawlak jest dyrektorką 100-letniej „Sempy”, czyli I liceum Ogólnokształcącego, szkoły bardzo ważnej dla wielu pokoleń, zwłaszcza tarnogórzanek; w początkowej historii zapisała się jako szkoła dla dziewcząt.

Pan Mateusz Jankowski jest dyrektorem Zespołu Szkół Artystyczno-Projektowych, szkoły, która ma dopiero lat kilkanaście, choć korzenie jej sięgają do tradycji dawnej Odzieżówki.

Zbigniew Pawlak jest prezesem SMZT i „ojcem” projektu wpisania tarnogórskiej Kopalni Zabytkowej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Rozmowa z gośćmi o szczęściu, rodzinie i tym wszystkim co przynoszą najbardziej rodzinne Święta Bożego Narodzenia, ale przede wszystkim o tej naszej „tarnogórskiej rodzinie” pozwoliła nam odkryć na nowo te zwyczaje, te wartości, które szczególnie w Polsce mają tradycyjny i metafizyczny charakter; są częścią nas samych, naszego kodu kulturowego. Dlatego w tej rozmowie był zaczarowany świat  naszych rodzinnych tradycji i wspomnień.

W tych uwagach gości o spełnianiu ich marzeń odczytujemy także i własne poszukiwania recept na życie udane, ale co ważne odkrywamy taką wspólnotę lokalną; okazuje się często przecież, że nasze wspomnienia odnoszą się do tych samych ludzi, miejsc i wydarzeń.

Spotkanie z wyjątkowymi gośćmi: Barbarą Gierak-Pawlak, Mateuszem Jankowskim i Zbigniewem Pawlakiem pozostanie na długo w pamięci słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

Można je podsumować refleksją, że każdy człowiek musi znaleźć własną odpowiedź na pytanie jaki jest właściwie sens życia, bo przecież „W życiu tak naprawdę liczy się czas, jaki poświęci­my dla naszych przy­jaciół, miłości i pas­ji, którą kocha­my, bo reszta te­go cen­ne­go su­row­ca to codzienna monotonia.”

Tekst: Stanisława Szymczyk, sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW

Zdjęcia: Krzysztof Nikiel

Opublikowane: 12 grudnia 2023

20 listopada 2023

Bezpieczeństwo prawne spraw majątkowych wykład notariusza Szymona Kołodzieja

 

20.11.2023r. o prawie spadkowym, i nie tylko, opowiedział studentom Tarnogórskiego Stowarzyszenia Uniwersytet Trzeciego Wieku Szymon Kołodziej notariusz – członek Izby Notarialnej w Katowicach.

Szymon Kołodziej  od 2004 roku pracuje w  kancelarii notarialnej, a od 2012 roku jest jej współwłaścicielem. Wykładowca jest członkiem Krajowej Rady Notarialnej, w której pełni funkcję rzecznika prasowego; jest wykładowcą dla aplikantów notarialnych w Izbie Katowickiej. Jest przedstawicielem polskiego notariatu w Międzynarodowej Unii Notariatu. Wykład miał na celu wyjaśnienie jak odnaleźć się w przepisach prawnych, które ciągle się zmieniają i jakkolwiek porządkują stosunki społeczne stanowią także poważny problem dla przeciętnego obywatela. Notariusz Szymon Kołodziej wyjaśniał słuchaczom UTW jak wobec zmieniających się przepisów można rozporządzać własnym majątkiem. Wyjaśniał prawne niuanse sporządzania testamentu, darowizn, a także mówił o odziedziczeniu, wydziedziczeniu i różnych z tym związanych problemach. Wykładowca wyjaśniał także słuchaczom jak zgodnie z prawem można naprawdę skutecznie rozporządzać majątkiem, żeby dać go tej osobie, która na to naszym zdaniem zasłużyła i nie obciążać obdarowanego skutkami podatku czy zachowku. Okazuje się , że w świetle prawa nie do końca jesteśmy właścicielem o nieograniczonym zakresie dysponowania tym co mamy i czego się na przykład dorobiliśmy w ciągu swojego życia. I właśnie takie niuanse, wynikające z różnych sytuacji życiowych, wyjaśniał słuchaczom notariusz Szymon Kołodziej. Zachęcał studentów do konsultacji swoich spraw w kancelariach notarialnych, które nieodpłatnie udzielają zainteresowanym porad odnośnie ich indywidualnej sytuacji. Wskazał także bardzo ważne źródło informacji, którym jest strona dostępna dla wszystkich: https://www.porozmawiajznotariuszem.pl/ , za pomocą której można dowiedzieć się o sprawach dla nas ważnych.

Bardzo ważne było zapoznanie słuchaczy z prawnym zakresem pełnomocnictwa, co może być w wielu sytuacjach czynnikiem decydującym w załatwieniu naszych spraw. Wykładowca omówił różne rodzaje pełnomocnictw i skutków prawnych, uświadamiając wszystkim, że jest to niezwykle ważne prawo, bez względu na wiek, ale jednak dla seniora powinno być priorytetem. Uświadomił więc studentom UTW, że prawne uporządkowanie spraw majątkowych stanowi realne zabezpieczenie swoich interesów na różne okoliczności; podkreślał, że z praktyki zawodowej wie, że są to trudne decyzje i sytuacje osobiste, jednak życie pokazuje, że im szybciej się sprawy uporządkuje tym jest to bezpieczniejsze.

Wykład uświadomił słuchaczom, że ważna jest świadomość prawna i umiejętność podejmowania decyzji bez odwlekania w myśl przekonania „jakoś to będzie”. Ktoś powiedział : „W życiu są rzeczy ważniejsze od pieniędzy. Nie wiem, jakie to rzeczy, ale z pewnością są.” Na pewno jest to uporządkowanie naszych spraw majątkowych i naszego bezpieczeństwa poprzez choćby udzielenie pełnomocnictwa na wypadek naszej choroby i innych nieprzewidywalnych zdarzeń losowych. Wykład odświeżył i poszerzył wiedzę zebranych o mechanizmach prawa spadkowego i pozwolił na zapoznanie się z aktualnie obowiązującymi przepisami.

Tekst: Stanisława Szymczyk, sekretarz TS-UTW

Zdjęcia: Krzysztof Nikiel i Stanisława Szymczyk

Opublikowane: 21 listopada 2023

30 października 2023

Wykład dr. Michała Oleszczyka – Senior w sztuce filmowej

Senior w sztuce filmowej

Spotkanie z dr. Michałem Oleszczykiem było dla członków Tarnogórskiego Stowarzyszenia- Uniwersytet Trzeciego Wieku okazją do odkrywania tajemnic sztuki filmowej i rozmowy o filmowym portrecie seniora, artystycznym odkrywaniu starości jako tematu.
TS-UTW realizowało od kilku tygodni „Zadanie publiczne Powiatu Tarnogórskiego z zakresu kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego.” Projekt UTW dotyczył wizji „późnej dorosłości” i nosił tytuł „Senior w sztuce filmowej”. W ramach tego zadania, wspartego finansowo przez Powiat, studenci brali udział w czterech seansach filmowych poprzedzonych wprowadzeniem pracowników TCK.
W ramach projektu oglądnięto filmy: Zamieszkajmy razem, Mężczyzna imieniem Ove, Babcia Gandzia i Młodość.
Podsumowaniem projektu był wykład cenionego krytyka filmowego, tłumacza, scenarzysty i konsultanta scenariuszowego dra Michała Oleszczyka.
Słuchali więc studenci UTW wykładu wybitnego znawcy tej dziedziny sztuki, która od schyłku 19 wieku stała się tak powszechna, że obcujemy z nią na co dzień, choćby dzięki TV, ale także różnym platformom internetowym.
Wykładowca, żeby tylko najkrócej powiedzieć o jego działalności : „Obecnie pracuje na stanowisku adiunkta na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego. Wykłada także w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi oraz w Warszawskiej Szkole Filmowej. Członek Międzynarodowej Federacji Krytyków Filmowych FIPRESCI. Ekspert Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, w którym jest członkiem i liderem komisji eksperckich w Programie Operacyjnym Produkcja Filmowa. Laureat Nagrody im. Krzysztofa Mętraka (2005) i stypendysta miesięcznika „Polityka”. Jego blog filmowy „Ostatni fotel po prawej stronie” otrzymał tytuł „Bloga Roku” w kategorii „Kultura” w konkursie Onet.pl (2010). Zdobywca nagrody Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej w kategorii krytyka filmowa (2012). W latach 2011-2013 był programerem i rzecznikiem prasowym festiwalu Off Plus Camera, którym zarządzał jako dyrektor artystyczny przy pierwszej edycji w 2008 roku. Działacz organizacji Polish Filmmakers NYC, promującej polskie kino w Nowym Jorku.”;
w latach 2013- 2017 był dyrektorem artystycznym Festiwalu Filmowego w Gdyni. Autor monografii „Gorycz wygnania. Kino Terence’a Daviesa” (2008), jest też stałym współpracownikiem Filmwebu oraz komentatorem Tygodnika kulturalnego na TVP Kultura.
Dr Michał Oleszczyk jest niezwykłym pasjonatem sztuki filmowej i mimo młodego wieku ma wiele niezwykłych osiągnięć; warto zajrzeć na https://twitter.com/michaloleszczyk
Wykładowca zwrócił uwagę, że na początku w kinie unikano tematu starości, film był przede wszystkim w znacznym stopniu sposobem rozrywki.
Za najciekawsze uważa trzy filmy: pierwszy z lat trzydziestych „Zrób miejsce na jutro”, z lat pięćdziesiątych „Tokijska opowieść” i z lat dziewięćdziesiątych, schyłku wieku- „Wszyscy mają się dobrze”. Szczególny, zdaniem wykładowcy, jest film Yasujiro Ozu pt. „Tokijska opowieść”, będący jakby nową wersją filmu „Zrób miejsce na jutro”- i jak podkreślił metaforycznie- to obraz, historia „stara jak czas”. Historia starych bohaterów ujęta w sposób mistrzowski, bez oceniania bohaterów, prowadzi do wniosku, że życie to upływający czas.
Taki sam wniosek wypływa i z filmu „Wszyscy mają się dobrze” z Marcello Mastroiannim, uświadamiając oczywistość. Ciągle jesteśmy w poszukiwaniu czasu, często w poszukiwaniu straconego czasu i pełni lęku, uświadomienia sobie czasu odnalezionego.
Wykładowca nawiązał ze słuchaczami dialog o wartości filmu i jego indywidualnym odczytywaniu. Okazało się, że wszyscy mamy taki katalog ulubionych filmów, które kształtowały nasze widzenie wielu spraw, a często były ważnym elementem uczestniczenia w kulturze.
Wszyscy podkreślali, że kino w naszym mieście było ważnym centrum kultury, zaś w ocenie filmu każdy z nas kieruje się poprzez wartościowanie jego uniwersalnego przesłania. Okazuje się, że w filmie poszukujemy odpowiedzi na wiele nurtujących nas problemów i choć gotowej recepty na życie na pewno nie przynoszą to pozwalają często na nowe odczytanie własnych niepokojów.

Wykład dra Michała Oleszczyka prowokuje do wielu refleksji o filmie jako sztuce; na pewno warto pamiętać, że jest to dziedzina sztuki tylko na pozór łatwa w odbiorze i żeby jej wartość odkryć i docenić trzeba się nad nią głęboko pochylić. Może warto rozważyć taką myśl: „Każdy film jest wart tego, bo go obejrzeć przynajmniej dwa razy. Oprócz tych, których nie warto oglądać ani razu.”

 

  Zadanie współfinansowane przez Powiat Tarnogórski

Tekst: Stanisława Szymczyk – sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW

Zdjęcia: Krzysztof Nikiel, Stanisława Szymczyk

 

Opublikowane: 31 października 2023