Kategoria: Relacje z wykładów

 

Tarnogórski UTW zainaugurował kolejny rok akademicki 2023/2024 i uroczyste „Gaudeamus igitur” zabrzmiało po raz siedemnasty w Centrum Sztuki i Rzemiosła Dawnego w Kompleksie Zamkowym „U Wrochema”. W uroczystości uczestniczyło kilkuset studentów oraz zaproszeni goście, przedstawiciele władz samorządowych, instytucji kultury oraz parlamentarzyści.

Władze miasta reprezentował Burmistrz Arkadiusz Czech, który obok życzeń pełnego aktywności nowego roku akademickiego, wraz z przewodniczącym RM Adrianem Wolnikiem i wiceburmistrzem Bartoszem Skawińskim, wręczył symboliczny czek w wysokości 10 tysięcy PLN na wsparcie finansowe edukacyjnych działań UTW.

Powiat reprezentowała starosta Krystyna Kosmala, wicestarosta Sebastian Nowak, przewodniczący Rady Powiatu Przemysław Cichosz i członkowie Zarządu: Stanisław Torbus oraz Krzysztof Łoziński, którzy oprócz życzeń udanych działań w nowym roku przekazali symboliczną tytę pełną słodkich niespodzianek.

Życzenia studentom przekazał także oczywiście poseł Tomasz Głogowski, a w imieniu poseł Barbary Dziuk jej list okolicznościowy odczytał Przemysław Śnietka.

Zgodnie z zasadą, że uniwersytet to miejsce o wyjątkowej randze  kulturoznawczej i kulturotwórczej, jest  nasz uniwersytet miejscem przyjaznym i gościnnym, otwartym dla wszystkich w tym roku do grona studentów przyjęto „nowych” (71 osób), przedstawicielom których burmistrz Arkadiusz Czech wręczył legitymacje studenckie.

Przed nami kolejny rok akademicki – czas realizacji wielu projektów i rozwijania swoich pasji, realizacji marzeń – poznawania ludzi i zdobywania nowej wiedzy. W tej perspektywie chcemy osiągnąć jak najwięcej sukcesów – pamiętając, że „Ludzie, którzy tracą czas, czekając, aż zaistnieją najbardziej sprzyjające warunki, nigdy nic nie zdziałają. Najlepszy czas na działanie jest teraz!”

Dla osiągnięcia sukcesu potrzebna jest umiejętność dobrej komunikacji interpersonalnej.

Inauguracyjny wykład „Jak się komunikować, by nas rozumiano” wygłosiła dla słuchaczy tarnogórskiego UTW prof. dr hab. Aldona Frączkiewicz-Wronka, kierownik Katedry Zarządzania Publicznego i Nauk Społecznych Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.  Wykładowczyni, na podst.: https://www.eecpoland.eu/2023/pl/prelegenci/aldona-fraczkiewicz-wronka,4624.html: „bada praktyki menedżerskie zwiększające efektywność organizacji publicznych. (…)Przygotowuje na potrzeby ewaluacji wydatkowania przez Polskę –  w ramach polityki spójności ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i innych – raporty obejmujące problematykę usług zdrowotnych,  publicznych oraz  społecznych. Współpracuje z organizacjami zajmującymi się doradztwem biznesowym dla organizacji publicznych i społecznych oraz realizuje projekty dla różnych podmiotów działających w sektorze publicznym  (ministerstwa, urzędy marszałkowskie, urzędy gmin, szpitale, ROPS, MOPS, PUP, podmioty ekonomii społecznej). (…)Prowadzi zajęcia dydaktyczne zarówno na studiach I i II stopnia, studiach podyplomowych jak i studiach MBA.”  Profesor ma w swoim dorobku naukowym ponad 350 publikacji, w tym wielu monografii, prac zbiorowych i artykułów zamieszczanych w czasopismach krajowych i zagranicznych. Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Polityki Społecznej, Poleskiego Towarzystwo Ekonomicznego, Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego.

Wykładowczyni pokazała w swoim wykładzie, że jak często doświadczamy, komunikowanie się nie jest proste. Jak wszystko inne wymaga nauki i praktyki. A ponieważ jest ważne w naszym codziennym życiu i w funkcjonowaniu społeczności uniwersyteckiej warto się nad tym zastanowić. W wielu humorystycznych przykładach profesor Aldona Frączkiewicz-Wronka pokazała, kiedy komunikacja jest skuteczna, czyli jak mówić, by nas rozumiano. W kontekście sztuki komunikacji, wykładowczyni uświadomiła słuchaczom, że należy mówić tak, aby być zrozumianym i słuchać tak, aby zrozumieć.

Podsumowaniem wykładu inaugurującego 17. rok działalności Tarnogórskiego Stowarzyszenia – Uniwersytet Trzeciego Wieku może być refleksja, myśl Antoine᾿a de Saint-Exupéry᾿ego: „Jedynym prawdziwym luksusem jest luksus komunikacji międzyludzkiej. Spotkanie z profesor Aldoną Frączkiewicz-Wronką pozostanie na długo w pamięci studentów tarnogórskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku; wykład uświadomił słuchaczom, że osiągnięcie sukcesu to umiejętność dobrej komunikacji. Może ten sekret kryje się w radzie „człowieka sukcesu”- Henry Ford mówił: „Jeżeli istnieje jakiś jeden sekret sukcesu, to jest to umiejętność przyjmowania cudzego punktu widzenia i patrzenia z tej perspektywy z równą łatwością jak z własnej.”

Stanisława Szymczyk, sekretarz TS- UTW

 

Dr Krzysztof Gwóźdź jest historykiem, dr nauk humanistycznych, kierownikiem Działu Historii  Muzeum Tarnogórskiego. Jest autorem wielu publikacji o dziejach miasta Tarnowskie Góry, specjalistą od Bractw Kurkowych na Górnym Śląsku, członkiem Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Tarnowskich Górach.
Za swoje liczne wystawy muzealne i publikacje otrzymał nagrody i wyróżnienia Marszałka Woj.Śląskiego oraz nagrodę Burmistrza Tarnowskich Gór za działalność na niwie kultury.
Spotkanie z wykładowcą nie było pierwszym dla członków naszego stowarzyszenia.
Wykład pozwolił naszym słuchaczom dokładniej poznać dzieje działalności Policji Województwa Śląskiego w w latach 1922-1939. Policja to umundurowana i uzbrojona formacja utworzona dla ochrony bezpieczeństwa ludzi i mienia oraz utrzymania porządku publicznego.
Na Górnym Śląsku służbę objęła – niezależnie od Policji Państwowej – Policja Województwa Śląskiego (PWŚl).
Poznaliśmy organizację, wyposażenie tej formacji czyli umundurowanie, uzbrojenie, odznaki, formy szkolenia.
Działalność funkcjonariuszy często wykraczała poza aktywność służbową; zakładano świetlice, biblioteki, wydawano kalendarze, utrzymywano domy wypoczynkowe i sanatoryjne dla funkcjonariuszy i ich rodzin, organizowano wycieczki integrujące środowisko.
Już przed 1930r powstały Stowarzyszenia „Rodzina Policyjna” między innymi w Tarnowskich Górach, których celem była pomoc wdowom po funkcjonariuszach i osieroconym dzieciom. Świetlice zapewniały pomoc w nauce, propagowały zabawy z okazji różnych świąt oraz organizowały kolonie letnie.
W 1924r założono Policyjny Klub Sportowy „Katowice” przy Miejskiej i Powiatowej Komendzie PWŚl w Katowicach. Celem działalności klubu było dbanie o dobrą sprawność fizyczną funkcjonariuszy.
W marcu 1940r 6316 jeńców – szeregowych i oficerów policyjnych – osadzono w Ostaszkowie. Policjanci są najliczniejszą grupą wśród ofiar zbrodni katyńskiej a cmentarz w Miednoje jest największą nekropolią policyjną na świecie i równocześnie miejsce, gdzie spoczywa najwięcej powstańców śląskich.

Górnik szlachcicem, czyli górnicze młotki na szlacheckich herbach.

Spotkanie dr. Arkadiuszem Kuzio-Podruckim było dla członków Tarnogórskiego Stowarzyszenia- Uniwersytet Trzeciego Wieku kolejną okazją do poznawania historii śląskich rodów.

Wykładowca, dr Arkadiusz Kuzio-Podrucki jest historykiem, zajmującym się badaniem dziejów rodów śląskiej arystokracji i szlachty. Jako publicysta ma na swoim koncie wiele artykułów naukowych, publikacji popularnych, jest autorem kilkunastu monografii rodów; zajmuje się także heraldyką- między innymi współpracował przy odtworzeniu herbu Tarnowskich Gór i Powiatu.

Od 2022 roku pracuje w Instytucie Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej w Katowicach.

Dr Arkadiusz Kuzio-Podrucki opowiedział słuchaczom jak w historii rozwoju śląskiego przemysłu rodziły się rody szlacheckie. Nobilitacja była często ogromnym awansem społecznym, czasem na miarę baśni jak w historii śląskiego Kopciuszka, czyli Joanny Gryczik późniejszej Johanny Gräfin von Schaffgotsch.

Opowieść „Górnik szlachcicem” była historią kilku rodów: Reden, Gryczik, Winckler, Kramsta, Friedlaender-Fuld, Borsig; każda z nich może być scenariuszem ciekawego filmu.

Spotkanie z doktorem Arkadiuszem Kuzio-Podruckim, który swój wykład uczynił gawędą o losach śląskiej szlachty było ciekawą opowieścią o nobilitacji ludzi związanych z rozwojem śląskiego przemysłu i powstawaniem ogromnych fortun. 

Historia Śląska i Ślązaków jest na stałe wpisana w program wykładów i działań Tarnogórskiego Stowarzyszenia–Uniwersytet Trzeciego Wieku, a kolejny wykład dr. A.Kuzio-Podruckiego o historii rodów szlacheckich pozwolił słuchaczom Uniwersytetu Trzeciego Wieku popatrzeć na  przeszłość naszego regionu z innej perspektywy i zachęcić do wakacyjnych wędrówek do miejsc związanych z przywołanymi postaciami.
Wszystkim , którzy są  zainteresowani odkrywaniem śladów przeszłości naszej małej ojczyzny warto zapewne polecić stronę internetową o europejskich dynastiach, „Dynastie. Śląska szlachta i arystokracja” , prowadzoną przez dr. Arkadiusza Kuzio-Podruckiego: www.arekkp.pl/dynastie.html

Stanisława Szymczyk
sekretarz 

Stres towarzyszy człowiekowi przez całe życie i trzeba się nauczyć nim zarządzać. Taki punkt wyjścia do rozmowy o trudnym problemie zaproponowała w swoim wykładzie Anna Sławińska.

Wykładowczyni jest psychologiem, socjologiem i politologiem; zawodowo, choć na razie na urlopie macierzyńskim, związana jest z Uniwersytetem Opolskim i firmą „Animator Marcin Sławiński”, zajmującą się szkoleniami, a jako trener współpracuje także z Fundacją Rozwoju Świętochłowic.

Wykładowczyni przypomniała słuchaczom najważniejsze informacje czym jest stres, jak się go diagnozuje i jak nad nim zapanować. Zawsze trzeba sobie uświadomić, że nie ma takiej sytuacji, z którą nie można sobie poradzić; trzeba tylko pamiętać, że rzeczywistość trzeba „oswoić” i nie walczyć z tym na co nie mamy wpływu. A więc lepiej nauczyć się żyć szczęśliwie. No to jak?

I tu wykładowczyni zaproponowała „koszyk pomocy”.

Co ciekawe, bo problem holistycznego działania pokazywał już na swoim wykładzie psychiatra dr Krzysztof Świerzy, czyli pamiętania o korelacji ciała i umysłu.

W „koszyku pomocy” znalazły się więc porady, jak zapanować nad higieną snu i dlaczego jest tak ważny dla psychiki, jak aktywność fizyczna, intelektualna i społeczna pozwoli nam organizować codzienne zadowolenie i radość życia.

Słuchacze aktywnie poddali się ćwiczeniom relaksacyjnym tzw. progresywnej relaksacji mięśni- treningowi Jacobsona.

Wykładowczyni polecała takie treningi; między innymi trening autogenny Schultza, którego już niestety z braku czasu studenci na wykładzie nie ćwiczyli.

Zapewne wszystkie te porady zechcą studenci UTW sprawdzić w swoich domach, bo techniki relaksacyjne pomagają zapanować także nad problemami fizycznymi, różnego rodzaju bólu.

Anna Sławińska podała także kilka pozycji książkowych, które mogą pozwolić poznać techniki zarządzania stresem; np. wiele tytułów poświęconych ćwiczeniom pamięci seniora, Trening na emeryturze i publikacja Normana Vincenta Peale „Żyj pełnią życia”, która jest swoistym poradnikiem jak myśleć pozytywnie i w jaki sposób te pozytywne myśli realizować i dostać od życia, czego się chce, żyć szczęśliwie.

Taka refleksja N. V. Peale jest chyba radą dla każdego ze studentów jak żyć i cieszyć się każdym dniem: „Nasze szczęście zależy od nawyku umysłu, który kultywujemy. Dlatego codziennie ćwicz radosne myślenie. Pielęgnuj wesołe serce, rozwijaj nawyk szczęścia, a życie stanie się nieustanną ucztą. Żyj swoim życiem i zapomnij o swoim wieku!”

Wykład psychologa Anny Sławińskiej , który był doskonałą terapią dla każdego ze słuchaczy, podpowiedzią jak dbać o higienę psychiki na co dzień można podsumować refleksją, myślą Abrahama Lincolna : „Ludzie są na tyle szczęśliwi, na ile sobie pozwolą.”

Stanisława Szymczyk,

sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW

 

Wykład dr Kornelii Banaś był kolejną odsłoną karty historii- tej trudnej i zapomnianej; o kobiecie, pisarce, patriotce i osobie uczciwej silnie oddanej Bogu, ojczyźnie i ludziom.

Sedno wykładu to projekcja dokumentalnego filmu o Zofii Kossak-Szczuckiej(1889-1968) „Mulier fortis. Kobieta mężna” w reż. Adama Kraśnickiego, powstałego w koprodukcji Instytutu Pamięci Narodowej z Telewizją Polską S.A. (2023 r.)

Film jest opowieścią o pisarce, dla której mottem życia było ewangeliczne wskazanie:  Niech wasza mowa będzie: Tak, tak; nie, nie. (Mt 5,37) Bohaterka to Mulier fortis- kobieta mężna, doświadczona zarówno miłością jak i cierpieniem, głęboko wpisana w wielką historię. Śmiało i odważnie wypowiadała się na najbardziej trudne i drażliwe tematy polityczne i społeczne. Biografia Zofii Kossak Szczuckiej-Szatkowskiej mogłaby być doskonałym materiałem na scenariusz filmowy o kobiecie współczesnej, być może takiej reprezentantki pozytywnego feminizmu. Wybitna, choć marginalizowana pisarka powieści historycznych, współzałożycielka dwóch tajnych organizacji w okupowanej Polsce: Frontu Odrodzenia Polski oraz Rady Pomocy Żydom Żegota.

Refleksją o bohaterce tego filmu dzielą się członkowie rodziny – Anna Fenby Taylor i Francois Rosset oraz Barbara Gruszka-Zych, prof. Krystyna Heska-Kwaśniewicz, ks.prof. Jerzy Szymik, prof. Jan Żaryn, dr Joanna Jurgała-Jureczka, prof. Ryszard Koziołek, abp Damian Zimoń, dr Andrzej Sznajder i reżyser Krzysztof Zanussi.

Zapewne wykład sprowokuje słuchaczy UTW do poznania zaskakujących losów zapomnianej, a raczej w jakiś sposób „wyklętej” katolickiej pisarki historycznej; jej bezkompromisowe wypowiedzi i działania pozwalają zrozumieć także współczesność, są nadal aktualne. Pisarka swoje credo formułowała jasno: „Moje książki i ja – to jedno. Cokolwiek kiedy pisałam, udolnie czy nieudolnie, było wyrazem mego przekonania i nie mogłabym cofnąć żadnej z dawnych wypowiedzi. Sens życia i cel życia – hierarchia uczuć i obowiązków względem Boga i człowieka, utrwalone są we mnie dozgonnie.”

Może takie przypomnienie tej niezwykłej kobiety, pisarki i działaczki społecznej sprowokuje do refleksji o szacunek i miłość, o postawy etyczno–moralne tak w życiu jednostki, jak i całej zbiorowości.

Stanisława Szymczyk sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia -UTW

 

„Biblijne kusicielki, intrygantki i grzesznice w malarstwie” to temat wykładu, opowieści o sztuce i intrygujących postaciach biblijnych bohaterek, który 20 marca, jeszcze w klimacie Dnia Kobiet dla słuchaczy Tarnogórskiego Stowarzyszenia- UTW wygłosiła dyrektor tarnogórskiego Muzeum Beata Kiszel. Wykład, gawęda o ciekawych kobietach, postaciach biblijnych z perspektywy stereotypowych wyobrażeń i małej lub raczej ogólnikowo znanej treści Biblii był okazją do refleksji w ogóle o roli kobiety w perspektywie biblijnej tradycji i sposobach interpretacji w sztuce.

Za sprawą wykładu dyrektor Beaty Kiszel słuchacze poznali, bądź przypomnieli sobie, wyjątkowe historie kilku wybranych biblijnych bohaterek; były to: pramatka Ewa, Sara i Hagar, córki Lota, Rebeka i Rachela oraz Tamar.

Okazuje się, że w Biblii jest ponad 800 bohaterek (także bezimiennych), ale aż 205 znanych jest z imienia. Nie zawsze odgrywają główną rolę, często są postaciami drugoplanowymi, ale mają wpływ na wszystkie wydarzenia, wyjaśniają określone sytuacje i dopowiadają często sprawy trudne.

Sensacyjne historie na przykład opanowanych żądzą czy też strachem córek Lota, które podstępnie wykorzystują swojego ojca i doprowadzają do (nagannego, kazirodczego) obcowania płciowego, czy też historia dwuznacznej relacji Sary i Abrahama (sprawa pokrewieństwa i oddania jej jako nałożnicy faraonowi); niezwykle ciekawa ze względu na obyczajowość jest historia Tamar, która ratując siebie przebiera się za nierządnicę, by sprowokować do współżycia swojego teścia. Zachowanie Tamar w ocenie współczesnego czytelnika może budzić zdziwienie, ale w realiach czasów, kiedy funkcjonowało jako norma obyczajowa istnienie prostytutek sakralnych było to przyjęte i akceptowalne.

I tu dochodzimy do sedna problemu- biblijne kusicielki, intrygantki i grzesznice mogą nas zadziwiać , budzić negatywne odczucia jeśli patrzymy na Biblię w sposób stereotypowy albo narzucający nasze kategorie i rzeczywistość na czasy biblijne. Kobiety biblijne, w ogóle cała Biblia stanowiła i stanowi inspirację dla bardzo wielu artystów, malarzy, poetów, rzeźbiarzy, dramaturgów i prozaików w dziejach świata, a jej wątki towarzyszą życiu współczesnego człowieka na każdym kroku, bez względu na zapatrywania religijne.

Ten sam motyw przedstawiało w sposób indywidualny wielu malarzy, a odczytywanie historii Ewy i Adama znajdziemy w pracach wielkich twórców jak Durer, Michał Anioł, Memling, Lucas Cranach, Tycjan, ale także w obrazie nieprofesjonalnego malarza Stanisława Dobiasza ( obraz „Raj” z kolekcji Segietów). I tak każdy z motywów biblijnych był odczytywany zgodnie z nastrojami epoki i doświadczeń artystów.

Taki szczególny obraz biblijnych motywów daje malarstwo Marca Chagalla, który postawił sobie za cel odczytanie Biblii w sposób umożliwiający widzowi jakby jej ponowne odkrywanie, aby wśród przypowieści oraz losów bohaterów móc odnaleźć życiowe prawdy. Chagallowska wizja biblijnej treści jest wyjątkowa w swojej jakby onirycznej metaforyce , prowokującej do postrzegania rzeczywistości na granicy realizmu i fantastyki/metaforyki. Dlaczego, moim zdaniem, przywołany także w wykładzie Chagall jest wart uwagi jako interpretator Biblii :

„Malował inaczej” – stosował śmiałą paletę barw, stworzył dla siebie symboliczny język kolorów, wyjątkowo fascynowały go zestawienia fioletów z błękitami, operował niekonwencjonalną kreską, niespokojną i urywaną, szczególnie jego grafiki w klimacie bliskie są ekpresjonizmowi, dynamizował formę i wprowadzał zamierzoną deformację.” To jest na pozór jak naiwne dociekanie metaforyki przekazu Świętej Księgi.

Wykład dyrektor Beaty Kiszel prowokuje do refleksji, jak sztuka przekazuje i utrwala pewne wartości, jak łatwo ulegamy stereotypowym przekazom i jak trudno zrozumieć i odczytać przekaz biblijny w losach bohaterów, zwłaszcza Starego Testamentu.

Warto przy tym pamiętać, że „Biblia jest najpoczytniejszą książką w dziejach ludzkości. Najprawdopodobniej wywiera też na nią największy wpływ. Rozpowszechniono więcej egzemplarzy Biblii niż jakiejkolwiek innej książki. Poza tym tłumaczono ją częściej i na więcej języków niż którąkolwiek inną książkę.”(The World Book Encyclopedia, praca zbiorowa)

Stanisława Szymczyk
sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW

23Wykład prof. dr hab. Urszuli Mazurczak, historyka sztuki średniowiecznej „Potrzeba przyrody- odczytywanie w sztuce” był kolejną okazją, aby słuchacze tarnogórskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku mogli poznawać tajniki sztuki i odkrywać w dziele co dla przeciętnego odbiorcy jest często niewidzialne.

Był to więc wykład o magii sztuki; pozwalał uświadomić sobie słuchaczom, jak często szczegół buduje wielkość dzieła i jakie znaczenie ma przyroda/ natura do wyrażenia metaforyki obrazu.

Czym jest przyroda dla sztuk plastycznych pisała profesor Urszula Mazurczak: (Wprowadzenie. W: Obraz i przyroda. Lublin, KUL 2004) „Dla sztuk plastycznych przyroda stanowiła samodzielny obiekt czy też przedmiot artystycznej kreacji, która- dostarczając środków w odtwarzaniu formy- jednocześnie ją tworzyła lub współtworzyła. Sztuka nie mogła istnieć bez przyrody, gdyż poza przyrodą nie mógł istnieć sam artysta. Uczył się z nią żyć jako siłą ceratrix, ale też i jako magistra. Na tym obszarze niezmiennie przyroda i człowiek stanowią nierozdzielne współistnienie. Środki artystycznego wyrazu w oddaniu przyrody są zależne od rodzaju sztuki, od czasu i warsztatu artysty, a także od funkcji, jaką nadano przyrodzie. Tutaj znowu spotyka się jej sakralna głębia z estetycznym przekładem, bo czymże jest ukazanie sztormu , burzy, potopu albo delikatnych kwiatów i ziół leczniczych otaczających Maryję lub Krzyż Chrystusa. Przyroda otacza człowieka i wypowiada się za człowieka, aby uświadomić mu swoją tajemnicę, ale i tajemnicę Stwórcy. „26

Wiele przykładów dzieł, ilustrujących opowieść prof. Urszuli Mazurczak pozwoliła słuchaczom poznać wspaniałych twórców i najciekawsze dzieła wykorzystujące obraz przyrody/natury dla wyrażenia treści metaforycznej. Na pewno słuchacze nauczyli się jak odczytywać obraz i widzieć całość w najmniejszym nawet elemencie.

To spotkanie, opowieść o sztuce prowokuje do refleksji: „Niezależnie od tego, czy jesteśmy tego świadomi, czy nie, na nasze postrzeganie przyrody zawsze mają wpływ – mniej lub bardziej bezpośredni – wyobrażenia natury i postawy wobec niej prezentowane przez źródła kulturowe.”

Stanisława Szymczyk

sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW

 

Wykład Katarzyny Grolik, trenera i współpracowniczki Fundacji Rozwoju Świętochłowic – „Siła opowieści jako narzędzie do prawidłowej komunikacji i wsparcia”

Jak rozmawiać, jak słuchać i jak mówić, żeby nas słuchano i usłyszano to problem, z którym spotykamy się w wielu sytuacjach. Jak utrzymywać i rozwijać relacje interpersonalne to pytanie, na które starała się odpowiedzieć w swoim wykładzie Katarzyna Grolik, trenerka i współpracowniczka Fundacji Rozwoju Świętochłowic

Dla przypomnienia: wykładowczyni Katarzyna Grolik to pedagog, logopeda, mediator sądowy. Od wielu lat, jako trener i szkoleniowiec prowadzi działania na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz seniorów i osób niepełnosprawnych. Od kilku lat zajmuje się problemami osób z chorobą Alzheimera, demencją oraz po udarach. Wieloletni i doświadczony pracownik sektora samorządowego i pozarządowego; specjalista w dziedzinie pracy ze społecznością lokalną. Jest wiceprezesem Fundacji „INICJATYWA”.

W swoim wykładzie „Siła opowieści jako narzędzie do prawidłowej komunikacji i wsparcia” Katarzyna Grolik skupiła się na pokazaniu  budowania relacji interpersonalnych za pomocą „opowieści”, czyli umiejętności werbalnego nawiązywania relacji.

W jaki sposób nasza „opowieść” może być przydatna, nawet niezbędna w relacjach międzyludzkich? Ernest Hemingway stwierdził: „Każdy powinien mieć kogoś, z kim mógłby szczerze pomówić, bo choćby człowiek był nie wiadomo jak dzielny, czasami czuje się bardzo samotny.” I to było najważniejsze przesłanie spotkania z Katarzyną Grolik- jak kontakt werbalny nas wzmocni, pomoże naszym rozmówcom i zbuduje relacje.

Jak wykładowczyni podkreślała, każdy musi zdawać sobie sprawę z siły słów; Konfucjusz głosił: „ Bez znajomości siły słów nie sposób poznać ludzi.”- jest to co prawda trudne, ale trzeba sobie uświadamiać sprawczą siłę słowa, które może ranić i pomóc i rozbawić. Potęga słowa jest niewyobrażalna – może i dlatego ciągle toczą się boje i dyskusje o funkcjonowaniu mass mediów.

W komunikowaniu się warto pamiętać taką zasadę:” Gdy słucham, co mówisz, słyszę, kim jesteś.”

W relacji werbalnej trzeba uświadamiać sobie, że nasz rozmówca musi nas zaakceptować i jako adresat przekazu musi się czuć szanowany.

Wykład pani Katarzyny Grolik, który był doskonałą terapią dla każdego ze słuchaczy, podpowiedzią jak radzić sobie w trudnych relacjach międzyludzkich, można podsumować refleksją z opowieści dla małych i dużych dzieci : „Nie możesz stanąć w jednym punkcie w lesie i czekać aż inni do ciebie przyjdą. Sam musisz do nich czasem wyjść!

I słuchacze UTW po takim terapeutycznym spotkaniu muszą powiedzieć: „Jestem bardzo szczęśliwy, bo mam kogoś kto sprawia, że ciężko jest powiedzieć „do widzenia”.

Treść i zdjęcia – Stanisława Szymczyk

 

 

Spotkanie z dr. Leszkiem Woszczkiem, w dużym uproszczeniu, było dla członków Tarnogórskiego Stowarzyszenia- Uniwersytet Trzeciego Wieku okazją do oceny jakości swojego życia; poznawania tajemnic psychologii i funkcjonowania człowieka w perspektywie okresu swojego życia, różnych uwarunkowań społecznych i różnych metod oceniania.

Dr Leszek Woszczek to psycholog, wykładowca WSZOP- kierownik Zakładu Psychologii Sądowej w WSZOP; związany także z Wyższą Szkołą Bezpieczeństwa w Poznaniu- Wydział Studiów Społecznych w Gliwicach. Był także długoletnim pracownikiem Katedry Psychologii Klinicznej i Sądowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Zajmuje się psychologią sądową, resocjalizacją (patologie społeczne); jest biegłym w zakresie psychologii sądowej, ekspertem z zakresu psychokryminalistyki, psychologii zachowań werbalnych i niewerbalnych, komunikacji interpersonalnej, kompetencji komunikacji, zasad manipulacji – operowanie czasem, faktami, kompetencjami i emocjami w sytuacjach normalnych i trudnych.

Stworzył oryginalny program z zakresu psychologii społecznej.

Wykładowca, dr Leszek Woszczek, objaśnił słuchaczom tarnogórskiego UTW, jak patrząc na nasze typowe zachowania można mówić o roli psychologii w podnoszeniu jakości naszego życia w  sytuacjach normalnych i trudnych. Wyjaśniał czym jest dobrostan psychiczny w różnych etapach życia i jak wpływa na dobrostan fizyczny i materialny.

Mówiąc o osobistej higienie psychicznej w sposób humorystyczny pokazał dwa zachowania typowe dla Polaków; jedno to zachowanie „polski siatkarz z Biedronki” i „narodowe szukanie pająka”.

Pewnym jest, że słuchacze UTW dbają o osobistą higienę psychiczną, bo jak pisał Fryderyk Nietzsche: „Najpewniejszą oznaką pogodnej duszy jest zdolność śmiania się z samego siebie. Większości ludzi taki śmiech sprawia ból.” Wszyscy uczestnicy spotkania spontanicznie śmiechem reagowali na pokazywane sytuacje zachowań- a więc można przypuszczać, że wszyscy rozumiemy jakie błędy popełniamy w budowaniu naszego dobrostanu, przede wszystkim w tych obszarach, na które mamy wpływ. Wykładowca pokazał także jak radzić sobie w sytuacjach trudnych i jakie ogromne znaczenie dla jakości naszego życia mają relacje interpersonalne; brak umiejętności komunikacji werbalnej i niewerbalnej często decyduje o problemach, które niszczą nasze poczucie szczęścia. Pokazywał więc proste na pozór rozwiązania, które mogą pomóc w rozwiązywaniu konfliktów i osiągać porozumienie nawet w sytuacjach drażliwych jak rodzinne sprawy majątkowe.

Dr Woszczek zwrócił także uwagę , że jakość naszego życia w dużej mierze zależy od funkcjonowania w społeczeństwie i pokazał jak izolacja covidowa wpłynęła na psychikę zwłaszcza dzieci i młodzieży. Także dla osób starszych jest przeżyciem traumatycznym i mając tego świadomość trzeba pamiętać o osobistej higienie psychicznej.

To spotkanie, przesłanie wykładu dr. Leszka Woszczka można podsumować refleksją psychologa prof. Marka Wosińskiego : „Człowiek jest szczęśliwy wówczas, gdy ma choć jedną głęboką relację z drugim człowiekiem i gdy ma poczucie sprawstwa – robienia czegoś sensownego”.

Można powiedzieć, że słuchacze mogli się utwierdzić w przekonaniu o swoim szczęściu dzięki byciu w Tarnogórskim Stowarzyszeniu –Uniwersytet Trzeciego Wieku.

Stanisława Szymczyk,

sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW