W Tarnowskich Górach, mieście gwarków, w drugiej połowie osiemnastego wieku rozpoczęła się historia przemysłowego Górnego Śląska. Na pamiątkę odkrycia 16 lipca 1784 roku złóż srebronośnych w szybie Rudolphine, nawiązując do dawnej tradycji, obchodzona jest dziś w naszym mieście „Barbórka w środku lata”.
W tamtym czasie zawiązało się bractwo Św. Barbary patronki górników a jego statut zatwierdził papież Benedykt XIV. To na pamiątkę tamtych wydarzeń mieszkańcy Tarnowskich Gór usypali w sąsiedztwie kopalni pamiątkowy kopiec i corocznie spotykali się 16 lipca na Bergfeście, czyli święcie górniczym.
Jak co roku studenci Tarnogórskiego Stowarzyszenia-Uniwersytet Trzeciego Wieku czynnie uczestniczą w obchodach „Barbórki w środku lata. Tego roku był to udział w widowisku „Skok przez skórę”, starej, tradycyjnej ceremonii przyjmowania nowicjuszy do stanu górniczego. Zwyczaj ten kultywowany jest do dziś na grudniowych biesiadach barbórkowych w śląskich kopalniach, AGH w Krakowie; a że w Tarnowskich Górach – Barbórkę obchodzimy latem 16 lipca, to okazja, by przypomnieć ten najdawniejszy rytuał gwarecki.
W inscenizacji historycznej do bractwa górniczego przyjęto dwóch nowicjuszy gwareckich, którzy ślubowali sumiennie wykonywać pracę, przestrzegać praw gwareckich, szanować i słuchać starszych cechu. Skok przez skórę był aktem przyjęcia do cechu i braci gwareckiej. W tej części widowiska wystąpili członkowie Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej i stowarzyszenia „Góry Kultury”.
W finale widowiska rozległ się śpiew Chóru Allegro, przypominającego śląską piosenkę ludową „Szła dzieweczka”. Tanecznym krokiem weszły na dolną scenę i rozwinęły się w tańcu studentki UTW. Po chwili rozległa się stara pieśń gwarecka, „Dzwoneczek tarnogórski”, kiedyś śpiewana w każdym domu; przypominała o tym, jak to dźwięk dzwonu z dzwonnicy gwareckiej wzywał gwarków do pracy w kopalni, a także wtedy, gdy żegnano na zawsze tych, którzy odeszli do wieczności.
Trzecią piosenką w widowisku, wyśpiewaną i zatańczoną przez panie z UTW, był „Walczyk Tarnogórski”. Na bis tancerki zaprosiły mieszkańców Tarnowskich Gór do wspólnego walczyka i cały Rynek zawirował w tańcu. Było uroczyście, radośnie, kolorowo i pięknie.
Nasze studentki w kolorowych strojach z wiankami na głowie, tańczące z uśmiechem i gracją zrobiły wielkie wrażenie wśród gości zebranych na Rynku miasta. Brawom nie było końca.
Grażyna Jurek
Widowisko reżyserował: Grzegorz Kwas,
Chór Allegro poprowadził: Jacek Pieczyk.
Oprawę taneczną przygotowała: Justyna Michalska (TCK).
Stroje wypożyczono z magazynów Tarnogórskiego Centrum Kultury
Zdjęcia: Grażyna Jurek, Marek Krzywiecki, Krzysztof Nikiel
