Wykład „Asertywność- sztuka kulturalnego odmawiania ” poprowadziła znana nam z poprzednich spotkań Agata Śliwa – aktorka,konferansjer , kierownik produkcji filmowej, instruktor teatralny. Spotkanie rozpoczęła od pytania skierowanego do słuchaczy „Co oznacza słowo asertywność?” Padły odpowiedzi, że to „umiejętność mówienia nie” . Po części to prawda ale nie do końca, bo asertywność to umiejętność odmawiania i jednocześnie  wyrażania własnego zdania, uczuć i postaw w sposób otwarty, w granicach nienaruszających praw,  ani psychicznego terytorium innych. To zdolność zachowania się równocześnie z szacunkiem dla siebie i dla innych.

Bycie asertywnym może wydawać się trudne, szczególnie jeśli nie jesteś osobą zbyt pewną siebie . Jednak postawę asertywną da się wytrenować — i warto to zrobić, bo dzięki niej nasze relacje prywatne i zawodowe staną się znacznie zdrowsze. A poniżej ćwiczenia pomocne w wytrenowaniu asertywnej postawy

Ćwiczenie 1 – Jak wyrażać odmienne zdanie”?

Beż poczucia winy i lęku, że kogoś zranisz. Z pewnością siebie, ale bez okazywania wyższości. Można powiedzieć np. ” Szanuję Twój punkt widzenia , ale ja to widzę inaczej” lub ” Mam inne zdanie w tej sprawie” lub ” Nie zgadzam się z tym” lub ” W moim odczuciu……..

Ćwiczenie 2 – Jak odmawiać?

Stanowczo, krótko, pewnie, bez długiego tłumaczenia . Można powiedzieć np.” przykro mi, ale nie mogę tego zrobić mam zbyt dużo obowiązków” lub ‚Niestety, nie mogę Ci pomóc, mam wiele spraw na głowie” lub” W tej sprawie nie potrafię Ci pomóc” lub” Nie mogę Ci pożyczyć pieniędzy , mam w tym miesiącu dużo wydatków”

Ćwiczenie 3 – Jak wyrażać konstruktywną krytykę?

Niezależnie od tego czy jest się osobą krytykowaną cy krytykującą należy zwrócić uwagę na to, czy krytyka odnosi się do charakteru człowieka, czy jego zachowania. W asertywnej komunikacji lepiej jest odwoływać się do konkretnego zachowania , bez osądzania osoby . Zamiast” nigdy nie można na Ciebie liczyć” , powiedzmy” W tej sprawie nie mogłam na Ciebie liczyć” . Zamiast” Jesteś niesłowny” , powiedz „Powiedziałeś, że to zrobisz ale nie zrobiłeś”

Ćwiczenie 4 – Jak komunikować niezadowolenie?

Zdarza się, że pod wpływem silnych emocji obrażamy drugą osobę i zrzucamy na nią odpowiedzialność. Zapominamy przekazać to co najważniejsze czyli jak się czujemy w danej sytuacji. Mówienie o uczuciach to bezpieczny sposób na rozwiązanie wszelkich nieporozumień. Nie atakujemy słownie drugiej osoby lecz odnosimy się do swoich odczuć. Możemy powiedzieć” Czuję np. złość, smutek, kiedy mówisz do mnie podniesionym głosem – rozmawiaj ze mną spokojniej” ; „Kolejny raz spóźniasz się na spotkanie – następnym razem bądź na czas”

Uwaga: Nie mów tego z pozycji wyższości. W komunikacji asertywnej pamiętamy zawsze o szacunku do siebie i do drugiej osoby.

Ćwiczenie 5- Co powiedzieć , jeżeli ktoś mówi, że zraniły go nasze słowa?

Nie możemy brać odpowiedzialności za uczucia drugiej osoby ,ale możemy wyrazić swoją troskę. Możesz powiedzieć „Przepraszam, moją intencją nie było zranienie Ciebie, ale wyrażanie tego co naprawdę czuję”;  „Przykro mi, że tak się czujesz , nie chciałem Cię zranić’

Ćwiczenie 6 – Jak panować nad swoim głosem?

Jeśli chcesz dobrze brzmieć i mieć kontrolę nad swoim głosem (także wtedy, gdy wkracza zdenerwowanie) , to musisz dobrze oddychać. Dobrze, czyli przeponowo, a ściślej rzecz biorąc w sposób brzuszno-przeponowo-żebrowy.

Ćwiczenie 7 – Jak przyjąć asertywną postawę ciała?

Badania wykazały, że odpowiednia postawa ciała może zwiększyć ilość testosteronu we krwi, co przekłada się na zwiększenie pewności siebie i odwagi. Wystarczy, że nasze plecy będą proste , klatka piersiowa otwarta  . To postawa pewności siebie, która pomoże nam poczuć się pewniej przed ważnym spotkaniem, Jeśli  nasze ramiona są napięte, plecy zgarbione a klatka zapadnięta , nasze ciało wysyła do rozmówcy komunikat” Jestem uległy” , ” Nie potrafię odmawiać”, „Potrzebuję oparcia”, „Nie wierzę w siebie” , „Łatwo się denerwuję”. W trakcie ważnego spotkania nie trzymamy rąk na biodrach, bo może to być odebrane jako konfrontacja . Tuż przed wejściem na spotkanie zróbmy głęboki wdech nosem i długi wydech ustami, poczujmy jak nasze ramiona swobodnie opadają w dół. Powtórzmy to dwa razy.

Ćwiczenie 8 – Jak trzymać emocje na wodzy?

Jeśli podczas rozmowy  trudno nam powstrzymać wybuch emocji mamy najmniej dwa konstruktywne wyjścia: przerwać dyskusję, poprosić o odłożenie jej na czas, kiedy napięcie opadnie lub powiedzieć o swoich odczuciach wprost . Pamiętajmy – mamy prawo mówić o swoich odczuciach, nie ranimy wtedy drugiej osoby a jedynie informujemy co się w obecnej chwili z nami dzieje . Wtedy jesteśmy autentyczni.