W czwartek 01.12.2016r. Śląskie Starki z Tarnogórskiego Stowarzyszenia UTW miały przyjemność uczestniczyć w „Biesiadzie Śląskiej” w Przedszkolu nr 2 w Tarnowskich Górach przy ul. Gruzełki.
W wydarzeniu brały udział wszystkie grupy przedszkolne: „MOTYLKI”, „PSZCZÓŁKI”, „STARSZACY” i „ZUCHY” wraz z rodzicami, starszym rodzeństwem, dziadkami.
Biesiadę, która upamiętniała to Śląsk jako krainę węgla, prowadziła dyrektor przedszkola pani mgr Joanna Langosz. Wydarzenie miało wzbogacić wiadomości dzieci o górnikach, ich ciężkiej i odpowiedzialnej pracy.
Z okazji święta górników zwanego „Dniem Górnika” na Biesiadę zaproszono górnika, pana Andrzeja oraz Śląskie Starki- Helenę Domańską i Teresę Majzner.
Każda z grup przedszkolnych przygotowała na to spotkanie ciekawy program artystyczny, na który składały się śląskie tańce oraz piosenki.
Spotkanie rozpoczęła absolwentka przedszkola Aleksandra Janiczek, prezentując w gwarze śląskiej wiersz „Pan Hilary”.
Grupa maluchów – „Motylki” wykonała dwa tańce : „Pociąg” oraz „ Górnik”
Śląskie Starki włączały się w występy przedszkolaków- oczywiście tematem ich opowieści były sprawy związane z pracą górnika oraz jego ubiorem.
Pani Teresa krótko przedstawiła historię ubioru górniczego, podkreślając, że wzorem dzisiejszego ubioru górniczego był uniform wprowadzony w XVIII wieku na terenie Niemiec; w Polsce pierwsze mundury wprowadzone zostały w 1817 roku, a w 1859 roku zostało wydane przez stosowne władze górnicze rozporządzenie opisujące mundur górniczy. Do dnia dzisiejszego mundur górnika to specyficzny strój, którego szycie i zasady noszenia są ściśle określone. Mundur górniczy przeznaczony jest dla osób posiadających stopień górniczy.
Pani Teresa razem z górnikiem, panem Andrzejem, omówiła elementy stroju górniczego, pokazując równocześnie przygotowane plansze z elementami munduru galowego dla innych stopni górniczych. Mowa przede wszystkim o czakach górniczych.
Po prezentacji stroju górniczego grupa „Pszczółek” zaprezentowała tańce z przyśpiewkami: „Miała baba koguta” oraz „Dzieweczka”.
A po występie „Pszczółek” pani Helena opowiedziała zebranym legendę o Skarbniku, oczywiście w gwarze śląskiej.
Grupa „Zuchów” zatańczyła „Trojaka” i zaśpiewała „Górnicy śląscy przodownicy”.
Po ich występie pani Teresa wspomniała, że „duchy kopalń” zamieszkiwały we wszystkich kopalniach i były ich strażnikami. W każdym państwie miały swoją nazwę I tak w Polsce to był Skarbnik, w Szwecji – Torbern, we Francji – Gnom, w Niemczech – Kobold.
Duchy te były zawzięte na tych, którzy łamali zasady zachowania w podziemnym świecie. A te zasady dotyczyły bezpieczeństwa pracujących pod ziemią górników, na przykład w podziemiach obowiązywał zakaz gwizdania, śpiewania, hałasowania, przeklinania, zasypiania na dole, znęcania się nad pracującymi pod ziemią końmi.
Uczestnicy Biesiady wysłuchali także legendy „O górniku Szymonie Trombali”.
Po występie „Starszaków”, prezentujących „ Czerwone jabłuszko” i „ Karolinkę”zaproszeni goście – pan Andrzej, panie Helena i Teresa- przeprowadzili z uczestnikami Biesiady test znajomości wiedzy związanej z górnictwem.
Uczestnicy wydarzenia mieli okazję odpowiedzieć na pytania typu: jakie są symbole górnicze, jak wygląda flaga górnicza, godło, co oznaczają pióropusze na czakach górniczych, jak nazywają się wskazane elementy górniczego munduru galowego, co oznaczają słowa gruba, gwarek, sztajger, skarbnik, szychta, fedruje, urobek, chodnik, ściana, szola, holda, pyrlik, hajer, felezunek, cechownia, skóra, szpada, pyrlik.
Test wypadł wzorowo i wszyscy byli z tego powodu zadowoleni.
Uczestnicy spotkania mieli również okazję dowiedzieć się jak wyglądał dawny roboczy strój górniczy i porównać go z aktualnym ubiorem roboczym górnika, oglądając przygotowane ilustracje.
Kolejnym punkemt Biesiady było podsumowanie konkursu „Ozdoba świąteczna”; pani Dyrektor wręczała nagrody oraz dyplomy rodzicom oraz przedszkolakom za wykonane prace. Rodzice oraz dzieci wyraziły zgodę na sprzedaż wyróżnionych prac, a dochód z ich sprzedaży wykorzystać na potrzeby przedszkola.
Biesiada oczywiście nie obyła się bez degustacji tradycyjnych śląskich potraw: żurku, chleba z „tustym” i „maszkytów”.
Podczas biesiadowania zagrał „Tarnogórski TG Bend”.
Biesiada upłynęła w serdecznej i miłej atmosferze. Każda występująca grupa przedszkolaków, po zaprezentowaniu swojego programu artystycznego, otrzymała od Pana Górnika słodki upominek.
Tradycyjnie paradne stroje śląskie, w których wystąpiły Śląskie Starki, zostały wypożyczone z Muzeum Chleba i Ciekawostek w Radzionkowie; galowy mundur górniczy pana Andrzeja był jego własnością.
I zapewne taka lekcja tradycji i historii zawodu charakterystycznego dla śląskiej kultury pozostanie w pamięci przedszkolaków na zawsze.
Tekst: T. Majzner, S.Szymczyk