(…)Zdowało Ci się, że nadzieja umarła…”
Wizyta w Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku w
Radzionkowie – 8 kwietnia 2016r.
Odkrywanie prawdy o trudnej historii stało się powodem wizyty członków TS- Uniwersytet Trzeciego Wieku w radzionkowskim muzeum, dokumentującym tragedię Górnoślązaków.
Na ścianie rozpoczynającej ekspozycję muzealną umieszczono motto :
„Wyrwali Cie chopie łod żony i dzieci,
Wyrwali z kościoła, kajś mioł swoje miejsce,
Wyrwali ze gruby kajś z kamratami fedrowoł,
Zdowało Ci się, że cołki świat się skończył,
Zdowało Ci się, że nadzieja umarła…”.
Ta myśl prowokuje do refleksji na temat losów jednostki, zwykłego człowieka postawionego wobec bezwzględnej machiny polityki i wydarzeń, na które nie miał tak naprawdę większego wpływu.
Rodzi pytania o los jednostki i nadzieję- taka przecież towarzyszy człowiekowi instynktownie, pragnącemu przeżyć godnie i szczęśliwie swoje życie.
Kilkudziesięciu członków TS-UTW podzielonych na dwie grupy zwiedzało Centrum Dokumentacji
Deportacji Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku, oprowadzanych przez doktor Kornelię Banaś z Katowickiego Oddziału IPN. To spotkanie można nazwać ilustracją wcześniejszych wykładów dr Korneli Banaś dla słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku o zawiłościach ludzkiego losu i okrucieństwie historii, za którą odpowiadają jednak przecież ludzie. Zapewne można mówić o ironii historii i podsumować to co się stało, a nawet dzieje, słowami pisarki Zofii Nałkowskiej: Ludzie ludziom zgotowali ten los.(…)Jacyż byli ci ludzie? (…)Niewątpliwie byli to ludzie, którzy mogli to robić, ale robić tego nie musieli.I choć słowa pisarki odnoszą się do oceny zbrodni hitlerowskich to doskonale ilustrują – drugą stronę wichrów historii- zbrodnie stalinowskie.
Takie miejsca jak Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku powinny być, by przypominać po wsze czasy o konsekwencjach ludzkich działań. Warto pamiętać myśl Goi – „ Gdy rozum śpi, budzą się demony”; i pewnie ta myśl powinna prowokować współczesnych do refleksji i do oceny tych wydarzeń, których jesteśmy obserwatorami.
tekst S.Szymczyk, sekretarz TS-UTW
zdjęcia S.Szymczyk i H. Domańska