02.12.2016 Starki w „Słonecznej Chatce” w Bytomiu

Uniwersytet Trzeciego Wieku Tarnowskie GóryW piątek 02.12.2016r. Śląskie Starki uczestniczyły w spotkaniu z przedszkolakami „Słonecznej Chatki” w Bytomiu w ramach realizowanego przez Przedszkole „Śląskiego Tygodnia”.
Okazją do spotkania był nadchodzący „Dzień Górnika” zwany również „Barbórką”.
Każda z grup przedszkolnych miała przygotowany program artystyczny o tematyce górniczej. Były to tańce, wierszyki oraz piosenki. Panie przedszkolanki przygotowały również razem z dziećmi elementy stroju śląskiego w których dzieci występowały; dla dziewczynek – „galandy”, a dla chłopców – czaka górnicze,
Po części artystycznej odbyła się najważniejsza część imprezy – łosprawianie  o pracy górnika.
W spotkaniu uczestniczył Górnik w mundurze galowym. Przyniósł on również ze sobą figurę górnika wykonaną z węgla, czapkę roboczą i hełm

Każde z dzieci mogło dotknąć, przymierzyć  przyniesione  elementy, Atrakcją była również szpada górnicza. Niektórym przedszkolakom na pamiątkę pozostaną zdjęcia  w hełmie na głowie lub jak trzymają górniczą szpadę.
Podczas oglądania akcesoriów górniczych dzieci poznały,  niektóre przypomniały sobie, takie określenia, jak: gruba, fedrunek, szola, ściana, chodnik, pyrlik, motek, gwarek, sztajger,  szychta, hajer, skarbnik, felezunek, sztolnia, hołda.
Starki razem z panem Górnikiem opowiedziały o galowym mundurze górniczym; dzieci poznały wszystkie elementy ubioru: czako z pióropuszem i kuplą, kurtka górnicza z czarnej krepy, z dziewięcioma żółtymi kneflami i kraglem ze stójką połączoną z kołnierzem – peleryną, biała koszula, czorne szczewiki i fuzekle, białe rynkawiczki i szpada.
Jako ciekawostkę dzieci obejrzały również planszę przedstawiającą kolorowy i elegancki odświętny  męski strój rozbarski. Informacja ta miała uświadomićprzedszkolakom, że Ślązacy zawsze  dbali o estetyczny i elegancki wygląd.
Dzieci miały też okazję obejrzeć ilustracje przyniesione przez Starki, przedstawiające obecnie  noszone czaka górnicze,  górników czekających na zjazd do kopalni.
Starki opowiedziały także dzieciom o duchach kopalni, oczywiście językiem gwarowym.
Dzieci podczas spotkania wyjaśniały co to za święto „Dzień Górnika”  i „Barbórka”. Wykazały się także znajomością życiorysu św. Barbary i powiedziały, że  górnicy od zawsze modlili się do św. Barbary o bezpieczną pracę.  
Uniwersytet Trzeciego Wieku Tarnowskie GóryNie zabrakło również informacji o trudach „fedrowania”: wysoka temperatura, woda, niskie chodniki, tąpnięcia, zawały, ograniczony dostęp powietrza, niebezpieczne gazy i inne czynniki.
Była to też okazja do opowiedzenia dzieciom, jak dawniej wyglądała praca górnika, gdy nie było wind, prądu, komputerów, kombajnów, a gwarek korzystał z kilofa, młota, pyrlika i czasami z pomocy koni, które wprowadzano pod ziemię.
Dzieci były podczas spotkania bardzo aktywne, zadawały sporo pytań i dzieliły się swoją wiedzą. Na zakończenie „ śląskiego” spotkania dzieci złożyły życzenia dla wszystkich górników śpiewając „sto lat”.
Były również wspólne zdjęcia grupowe z Górnikiem i Śląskimi Starkami.
Tradycyjnie Starki były ubrane w paradne śląskie stroje rozbarskie wypożyczone z Muzeum Chleba i Ciekawostek w Radzionkowie.
Kolejne już spotkanie Śląskich Starek z przedszkolakami ze „Słonecznej Chatki” pozostanie w pamięci przedszkolaków, przypominając im, że żyją w miejscu ciekawym o bogatej tradycji i kulturze.
Tekst: T. Majzner, S. Szymczyk

Opublikowane: 4 stycznia 2017