23Wykład prof. dr hab. Urszuli Mazurczak, historyka sztuki średniowiecznej „Potrzeba przyrody- odczytywanie w sztuce” był kolejną okazją, aby słuchacze tarnogórskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku mogli poznawać tajniki sztuki i odkrywać w dziele co dla przeciętnego odbiorcy jest często niewidzialne.

Był to więc wykład o magii sztuki; pozwalał uświadomić sobie słuchaczom, jak często szczegół buduje wielkość dzieła i jakie znaczenie ma przyroda/ natura do wyrażenia metaforyki obrazu.

Czym jest przyroda dla sztuk plastycznych pisała profesor Urszula Mazurczak: (Wprowadzenie. W: Obraz i przyroda. Lublin, KUL 2004) „Dla sztuk plastycznych przyroda stanowiła samodzielny obiekt czy też przedmiot artystycznej kreacji, która- dostarczając środków w odtwarzaniu formy- jednocześnie ją tworzyła lub współtworzyła. Sztuka nie mogła istnieć bez przyrody, gdyż poza przyrodą nie mógł istnieć sam artysta. Uczył się z nią żyć jako siłą ceratrix, ale też i jako magistra. Na tym obszarze niezmiennie przyroda i człowiek stanowią nierozdzielne współistnienie. Środki artystycznego wyrazu w oddaniu przyrody są zależne od rodzaju sztuki, od czasu i warsztatu artysty, a także od funkcji, jaką nadano przyrodzie. Tutaj znowu spotyka się jej sakralna głębia z estetycznym przekładem, bo czymże jest ukazanie sztormu , burzy, potopu albo delikatnych kwiatów i ziół leczniczych otaczających Maryję lub Krzyż Chrystusa. Przyroda otacza człowieka i wypowiada się za człowieka, aby uświadomić mu swoją tajemnicę, ale i tajemnicę Stwórcy. „26

Wiele przykładów dzieł, ilustrujących opowieść prof. Urszuli Mazurczak pozwoliła słuchaczom poznać wspaniałych twórców i najciekawsze dzieła wykorzystujące obraz przyrody/natury dla wyrażenia treści metaforycznej. Na pewno słuchacze nauczyli się jak odczytywać obraz i widzieć całość w najmniejszym nawet elemencie.

To spotkanie, opowieść o sztuce prowokuje do refleksji: „Niezależnie od tego, czy jesteśmy tego świadomi, czy nie, na nasze postrzeganie przyrody zawsze mają wpływ – mniej lub bardziej bezpośredni – wyobrażenia natury i postawy wobec niej prezentowane przez źródła kulturowe.”

Stanisława Szymczyk

sekretarz Tarnogórskiego Stowarzyszenia – UTW